Görsel Hikaye Atölyesi Yazılar

Çok Hapşırmak Zararlı mı? Vücudumuzun Bu Tepkisini Ne Kadar Tanıyoruz? Soğuk bir sabah, kahvenizi yudumlarken bir anda art arda gelen hapşırıklar… Belki de bahar geldi ve polenler dans ediyor havada. Hepimiz hapşırıyoruz — kimi günde bir kez, kimi dakikada beş kez. Ama hiç düşündünüz mü, çok hapşırmak zararlı mı gerçekten? Vücudumuz neden bu kadar ısrarcı davranıyor? Hapşırık: Vücudun Sessiz Kahramanı Hapşırmak aslında nefes sistemimizin olağanüstü bir savunma refleksi. Burnumuza giren toz, polen ya da mikroskobik yabancı parçacıkları dışarı atmak için tasarlanmış doğal bir “temizlik mekanizması”. Tıp literatürüne göre, bir hapşırık sırasında vücuttan saniyede yaklaşık 160 km hızla hava fırlıyor. Bu,…

Hıyar ve Salatalık Aynı Şey mi? Bir Felsefi Sorgulamanın İzinde Giriş: Filozofun Sofrasında Bir Soru Bir filozofun masasını hayal edin: önünde sade bir tabak, içinde bir yeşil sebze. Kimine göre salatalık, kimine göre hıyar. Fakat adlandırmadaki bu fark, yalnızca dilsel mi, yoksa gerçekliğin kendisine dair daha derin bir ayrım mı gizliyor? Bu soruyu sormak, görünürde önemsiz bir meyve (evet, botanik olarak meyvedir) üzerinden insanın varlık ve bilgi arayışına uzanan bir felsefi yolculuğa çıkmak demektir. Epistemolojik Açıdan: Bilmek Ne Demektir? Bir şeyi “bilmek” için önce onu adlandırırız. Ancak isim, nesnenin doğasını mı belirler, yoksa yalnızca bir toplumsal uzlaşı mıdır? Eğer “salatalık”…

Yasa Dışı Ne Demek TDK? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Perspektifinden Bir Değerlendirme Samimi Bir Başlangıç: “Yasa Dışı” Kelimesinin Ötesine Bakmak Günlük hayatta sıkça kullandığımız bazı kelimeler vardır ki, anlamlarını sözlükte bulmak kolaydır ama onların toplumsal hayattaki yansımalarını anlamak çok daha derin bir çaba ister. “Yasa dışı” ifadesi de bunlardan biri. TDK’ya göre yasa dışı, “yasaya aykırı, kanunlara uygun olmayan” anlamına gelir. Ancak bu tanım, tek başına yeterli midir? Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden sosyal adalete kadar birçok dinamiği göz önüne aldığımızda, bu kelimenin yükü çok daha ağırdır. Çünkü neyin “yasa dışı” sayıldığı, çoğu zaman güç ilişkileri, kültürel normlar ve tarihsel süreçlerle…

Heterojen Alan Ne Demek? Kültürlerin Çeşitliliğini Anlamak Üzerine Bir Antropolojik Bakış Bir antropolog olarak, farklı kültürlerin zengin çeşitliliğini incelemek, insan topluluklarının tarihsel ve toplumsal bağlamlarda nasıl şekillendiğini anlamak bana her zaman büyüleyici gelmiştir. Dünya üzerindeki her toplum, kendine özgü ritüeller, semboller, kimlikler ve topluluk yapılarıyla hayat bulur. Ancak bu farklılıkların bir arada var olabileceği bir ortam var mıdır? Bu soru, “heterojen alan” kavramının ne anlama geldiğiyle yakından ilgilidir. Peki, heterojen alan nedir ve kültürlerin çeşitliliğini nasıl yansıtır? Bu yazıda, heterojen alanı, kültürel ritüeller, semboller, topluluk yapıları ve kimlikler ışığında antropolojik bir bakış açısıyla inceleyeceğiz. Okuyucuları, farklı kültürel deneyimlere daha derin…

Hematit Nasıl Temizlenir? Bilimsel Gerçekler ve Kültürel Ritüeller Arasında Bir Taşın Arınma Hikâyesi Yeryüzünün derinliklerinde oluşan her taş, hem doğanın hem de insanın hikâyesini taşır. Hematit, demir oksit kökenli yapısıyla hem endüstriyel hem de sembolik bir değere sahiptir. Ancak zamanla, hem fiziksel hem de enerjik anlamda “temizlenmesi” gerektiği düşünülür. Peki, hematit nasıl temizlenir? Bu soru, yalnızca pratik bir bakım önerisinden ibaret değildir; aynı zamanda insanın doğayla kurduğu anlamlı ilişkinin bir yansımasıdır. Tarihsel Arka Plan: Demirin Arınma Kültü Hematit, adını Yunanca “haima” yani “kan” kelimesinden alır. Antik dönemlerde bu taş, kanın gücünü, yaşamı ve dayanıklılığı temsil ederdi. Eski Mısır’da savaşçılar hematitten…

Habip İsmi Ne Anlama Gelir? Geçmişten Bugüne Bir Yolculuk Bir tarihçi olarak geçmişi anlamak, sadece eski olayları öğrenmek değil; aynı zamanda o geçmişin bugüne nasıl etki ettiğini ve hangi izleri bıraktığını keşfetmektir. Her isim, bir halkın kültürüne, değerlerine ve tarihsel süreçlerine dair derin izler taşır. Bugün, belki de günlük yaşamda sıkça karşılaştığımız bir isim olan Habip‘in anlamını ve tarihsel bağlamını keşfedeceğiz. Habip, bir isimden çok daha fazlasını ifade eder; tarihsel süreçler, toplumsal dönüşümler ve kültürel değişimlerin izlerini sürmek, bu ismin ne anlama geldiğini daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır. Habip İsminin Anlamı ve Kökeni Habip ismi, Arapça kökenli bir isim olup,…

Güz Hangi Dil? Felsefenin Sessiz Mevsimi Üzerine Bir Düşünme Felsefi Bir Başlangıç: Düşüncenin Sararan Yaprakları Bir filozof için “güz” yalnızca bir mevsim değil, varlığın sessiz bir tefekkür hâlidir. Güz, dünyanın kendi varlığını sorguladığı andır; ağaçların yaprak döküşüyle birlikte, insan zihni de fazlalıklarından sıyrılır. Bu anlamda güz, felsefenin doğal zamanı gibidir — çünkü felsefe de tıpkı güz gibi, var olanın kabuklarını soyar ve özüne inmeye çalışır. Güz, doğanın bir “susma dili”dir; ve biz insanlar, bu dili anlamaya çalışırken kendi iç dünyamıza döneriz. Etik Perspektif: Solan Yapraklar Arasında İyilik Etik, insanın eylemleri üzerine düşünmesidir; peki, güzün dili bu düşünmeye ne söyler? Güz,…

Osmanlı Kapı Ağası Nedir? Tarihî Bir Unvanın Farklı Yorumları Tarihin tozlu sayfalarına dalmayı seven biri olarak, bazen tek bir kelime bile bizi bambaşka dünyalara götürebilir. “Kapı Ağası” da tam olarak böyle bir kelime. Osmanlı saray teşkilatının en önemli figürlerinden biri olan kapı ağası, sadece bir görevli değil; siyasi, toplumsal ve kültürel anlamda da büyük bir etki alanına sahipti. Ancak bu etkiyi anlamak için sadece tarihe bakmak yetmez. Erkeklerin ve kadınların bu konuya nasıl farklı gözlerle yaklaştığını görmek, bize çok daha zengin bir perspektif sunar. Kapı Ağası Kimdir? Osmanlı Sarayında Gücün Sessiz Sahibi Osmanlı İmparatorluğu’nda “kapı ağası” unvanı, saray teşkilatında görev…

Güve Nereye Yumurtlar? Edebiyatın Tozlu Sayfalarında Sessiz Bir Dönüşüm Kelimelerin Gücüyle Başlayan Bir Düşünce Bir edebiyatçının gözünde her kelime, bir yumurtadır. Bir düşüncenin, bir duygunun, bir anının içinde sessizce bekleyen potansiyel… Tıpkı bir güvenin, karanlıkta güvenli bir köşe arayıp yumurtalarını bırakması gibi. Edebiyat, bu görünmeyen yumurtaların çatladığı yerdir: kelimeler zamanla olgunlaşır, metinler kokar, dokunulur, dağılır ve yeniden doğar. Bu yüzden, “Güve nereye yumurtlar?” sorusu yalnızca biyolojik bir merak değildir; aynı zamanda anlatının, unutuluşun ve yeniden var oluşun sembolik bir sorgusudur. Güvenin Yumurtası: Zamanın ve Unutuşun Kucağında Gerçek dünyada güveler, eski kumaşlara, kitap sayfalarına, yumuşak liflerin arasına yumurtlar. Zamanın dokusuna gizlenmiş…

Kırılganlık Sendromu: Zayıflık Değil, İnsan Olmanın En Derin Hali Hadi gelin bugün birlikte biraz rahatsız edici ama bir o kadar da gerçek bir konudan bahsedelim: kırılganlık sendromu. Adı bile kulağa ürkütücü geliyor değil mi? Sanki dokunsan dağılacak bir cam parçası gibi… Ama belki de hepimizin içinde, görünmez bir şekilde var olan bu hâl, sanıldığının aksine bir eksiklik değil; aksine insan olmanın ta kendisi. Kırılganlık Sendromu Nedir? Kırılganlık sendromu, en basit tanımıyla, kişinin duygusal ve zihinsel olarak incinebilirliğini aşırı derecede hissetmesi ve bundan kaçınmak için sürekli bir savunma hâlinde yaşamasıdır. Bu sendromu yaşayan insanlar, çoğu zaman dış dünyaya karşı güçlü, soğukkanlı…